Kolekcja dokumentów dotyczących Stanisława Czarnka

Stanisław Półkozic Czarnek urodził się 9 października 1919 roku w Jarosławiu. Jego ojciec Zbigniew pochodził ze starej szlacheckiej rodziny Półkozic Czarnków, matka Janina Czaplińska z rodziny Wagillewiczów. Ojciec uzyskał w 1912 roku doktorat nauk medycznych na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1914 roku został zmobilizowany i skierowany do służby we frontowych szpitalach wojennych. Janina towarzyszyła mężowi pracując jako pielęgniarka. Po zakończeniu działań wojennych Zbigniew Czarnek postanowił zostać w wojsku.
Stanisław miał trzy siostry: starszą Marię i dwie młodsze – Agnieszkę i Magdalenę. Swoją edukację rozpoczął w szkole powszechnej w Inowrocławiu, kontynuował ją w szkole powszechnej i gimnazjum humanistycznym w Zakopanem, następnie w Chełmie Lubelskim i Krakowie. Maturę zdał w 1938 roku w Krakowie, w gimnazjum im. Jana III Sobieskiego. Stanisław był aktywnym harcerzem, brał udział w junackich hufcach pracy. Był bardzo czynnym sportowcem, otrzymał świadectwo Państwowej Odznaki Sportowej. W październiku 1938 r. rozpoczął roczną regularną służbę wojskową w Mazowieckiej Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii w Zambrowie.
We wrześniu 1939 r. Stanisław, starszy podchorąży artyleryjski, brał udział w walkach obronnych. Po przegranej kampanii wrześniowej dostał się do niewoli niemieckiej. Przebywał w oflagu w Altengraben koło Magdeburga i w stalagu w Moosburg. Pod koniec 1940 roku został zwolniony i wrócił do Krakowa. Mimo narastającego terroru, w domu rodzinnym kwitło życie towarzyskie, organizowane były prywatki, tańce, nawiązywano przyjaźnie, miłości, mimo że wciąż kogoś ubywało. Stanisław studiował medycynę. Dużo też czasu poświęcał muzyce, grał na fortepianie, komponował. Aby mieć „dobre papiery” Stanisław zatrudnił się jako karmiciel wszy w Zakładzie Bakteriologii. Działał w AK w stopniu podporucznika.
24 czerwca 1942 r. około pierwszej w nocy gestapo wtargnęło do domu przy ulicy Kazimierza Wielkiego 82. Stanisław Czarnek został aresztowany i zawieziony do kwatery gestapo na Pomorską 2, a następnie do więzienia na Montelupich. 3 sierpnia 1942 r. został osadzony w KL Auschwitz. W czasie transportu do obozu udało mu się wyrzucić kartkę, która dotarła do rodziny. W KL Auschwitz otrzymał numer 55784.
W marcu 1943 r. został przeniesiony do KL Gross-Rosen, gdzie otrzymał numer 8562, a następnie skierowano go do filii tego obozu – AL Hirschberg, gdzie został pomocnikiem sanitariusza. Na początku 1944 r. wrócił do obozu głównego, skąd przeniesiono go do podobozu Dyhernfurth II. Tam również pracował jako sanitariusz.
W styczniu 1945 r. do rodziny dotarła kartka napisana po polsku, wysłana poza cenzurą, z informacją o czekającym go powrocie do domu.
23 stycznia 1945 r. Stanisław, wraz z wszystkimi więźniami AL Dyhernfurth II, został ewakuowany do obozu głównego, i następnie 11 lutego 1945 do KL Mittelbau.
Po zakończeniu wojny rodzina Stanisława Czarnka otrzymała od Jakuba Bosaka informację o śmierci Stanisława, który zmarł 6 maja 1945 i został pochowany w mieście Nordhausen.
W 2008 r. rodzina Stanisława Czarnka przekazała do archiwum Muzeum Gross-Rosen zbiór dokumentów: fotografie rodzinne, listy Stanisława Czarnka pisane z KL Auschwitz, KL Gross-Rosen oraz jego filii AL Hirschberg i AL Dyhernfurth II.