ETR      K+  K-      A  A  A
brama

W hołdzie Ofiarom „marszów śmierci”

opublikowane: 17 lutego 2025

15 lutego 2025 r. na terenie Miejsca Pamięci w Rogoźnicy odbyły się uroczyste obchody 80. rocznicy likwidacji obozu macierzystego KL Gross-Rosen i ewakuacji osadzonych w nim więźniów. Upamiętnienie było wyrazem hołdu dla wszystkich Ofiar wywózek i pieszej ewakuacji z Auschwitz i Gross-Rosen do obozów koncentracyjnych ulokowanych w głębi Trzeciej Rzeszy w I połowie 1945 r.
Honorowymi uczestnikami uroczystości byli „świadkowie historii” oraz przedstawiciele polskich i czeskich związków kombatanckich. Swoją obecnością zaszczycili nas również: konsul generalny Republiki Federalnej Niemiec Martin Kremer, dyrektor Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu dr hab. Kamil Dworaczek, burmistrz Strzegomia Krzysztof Kalinowski wraz z radnymi, a także prezesi i dyrektorzy licznych instytucji, stowarzyszeń i towarzystw. Z Fuutstraat (Holandia) przybył Pan Lion Tokkie – szef fundacji „De Stichting Holocaustkampen”. Obecni byli także reprezentanci Wojsk Amerykańskich stacjonujących w Polsce: ppłk Nathan Bech i Chris O’Connor.
Po uroczystym powitaniu gości, wnikliwej analizy wydarzeń sprzed 80 lat dokonała kierowniczka Działu Naukowo-Badawczego Barbara Sawicka. W swoim wystąpieniu pt. „KL Gross-Rosen – ostanie tygodnie funkcjonowania obozu” zaprezentowała mapy z przebiegiem tras ewakuacyjnych z obozu głównego i jego filii.
Po wykładzie uczestnicy wspólnie przeszli pod historyczną „ścianę śmierci”, gdzie przy udziale Wojskowej Asysty Honorowej Akademii Wojsk Lądowych i Orkiestry Reprezentacyjnej Wojsk Lądowych we Wrocławiu odbyła się kolejna część uroczystych obchodów.
Goście wysłuchali okolicznościowego wystąpienia Pana Konsula Niemiec Martina Kremera, który zaapelował: „Naszym obowiązkiem jest pamięć – ale także działanie. Musimy czynić wszystko, co w naszej mocy, aby takie tragedie jak „marsze śmierci” nigdy więcej się nie powtórzyły…”. Głos zabrał także dyrektor wrocławskiego oddziału IPN dr hab. Kamil Dworaczek.
Następnie „świadek historii” i wieloletnia prezeska Stowarzyszenia Polaków Represjonowanych przez Trzecią Rzeszę (odział wojewódzki) Pani Leokadia Wieczorek odsłoniła tablicę upamiętniająca wszystkich więźniów, którzy zginęli na trasach transportów ewakuacyjnych w 1945 r. Projekt granitowej płyty wykonał artysta-rzeźbiarz i mistrz Polski w obróbce kamienia Jerzy Zysk. Polskie i zagraniczne delegacje oddały cześć Ofiarom składając pod tablicą wiązanki kwiatów i kamienie.
W ostatniej części uroczystości wysłuchaliśmy wykładu dr hab. Doroty Suli na temat „Losów więźniów zachodniej i południowej części kompleksu KL Gross-Rosen” i wystąpień opiekunów lokalnych Miejsc Pamięci na obszarach dawnych obozów filialnych KL Gross-Rosen: kpt. Arkadiusza Paciejewskiego z 10 Wrocławskiej Brygady Łączności (AL Breslau-Lissa), prezesa Stowarzyszenia Lokalnej Grupy Zwiadowców Historii w Jelczu-Laskowicach Piotra Kuteli (AL Fünfteichen), historyka i reprezentanta Stowarzyszenia Pierwszych Osadników Ziemi Dolnobrzeskiej Józefa Szumilasa (AL Dyhernfurth I i II) oraz redaktora i regionalisty z Nowej Soli Marka Grzelki (FAL Neusalz).
Zwieńczenie obchodów rocznicowych stanowiły podziękowania dla prelegentów, tłumaczy i wszystkich instytucji i osób zaangażowanych w ich organizację.